وضعیت اقتصاد ایران بر اساس اقتصاد دانش‌بنیان-اقتصاد مقاومتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشجوی دکتری مدیریت راهبردی فرهنگی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی و نویسنده مسئول

3 هیات علمی دانشگاه مالک اشتر

چکیده

اقتصاد دانش‌بنیان از جمله مفاهیم مهم و اساسی تلقی می‌شود که در اسناد فرادست قانونی جمهوری اسلامی‌ایران، از جمله سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، مورد توجه خاص واقع شده است. اقتصاد ‌دانش‌بنیان‎ نه تنها به‌عنوان یک نیاز اساسی برای کشورهای در حال توسعه نظیر ایران به‎شمار می‌آید، بلکه اجتناب از حرکت به‎سمت چنین اقتصادی، توان رقابتی را به‌شدت کاهش می‌دهد. نظر به اهمیت اقتصاد دانش‌بنیان در توسعه کشور، هدف از نگارش این تحقیق «بررسی وضعیت موجود و مطلوب اقتصاد ایران بر اساس اقتصاد دانش‌بنیان-اقتصاد مقاومتی» است. تحقیق حاضر  از نظر هدف  کاربردی- توسعه‌ای است. جهت بررسی شکاف بین وضعیت موجود و مطلوب اقتصاد ایران بر اساس اقتصاد دانش‌بنیان-اقتصاد مقاومتی، با کمک گرفتن از ابزار پرسشنامه و نیز با بهره‌گیری از نرم‌افزار SPSS و فنون آمار استنباطی داده‌های حاصل تحلیل شد. نتایج نشان داد که وضعیت متغیرهای «مشوق‌های اقتصادی و رژیم نهادی»، «زیرساخت اطلاعاتی و ارتباطی» و «اقتصاد مقاومتی» در ایران در مجموع از متوسط مطلوب برخوردار نیست. اما نتایج تحقیق حاکی از آن است که متغیرهای «آموزش و منابع انسانی» و «نظام کارای نوآوری و ابداعات» در ایران از متوسط مطلوب برخوردار است. همچنین جهت بررسی میزان  شکاف بین وضعیت موجود و مطلوب متغیرهای اقتصاد دانش‌بنیان-اقتصاد مقاومتی در ایران از آزمون t دو نمونه‌ای استفاده شد که نتایج نشان داد، بین وضعیت موجود و مطلوب همه متغیرها، تفاوت معناداری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The state of Iran's economy based on Knowledge-based economy- Resistive economy

نویسندگان [English]

  • Shamseddin Hossein 1
  • Seyyed Kazem Delkhosh-Abatari 2
  • Peyman Akhavan 3
1 Faculty of Allameh Tabatabayi University
2 PhD student in Strategic Cultural Management, Supreme National Defense University and responsible author
3 Faculty of Malek Ashtar University
چکیده [English]

The knowledge-based economy is considered as one of the important concepts that has been given special attention in the above-mentioned legal documents of the I.R.Iran, including the general policies of the Resistive economy. Knowledge-based economy is a basic need for developing countries such as Iran. Avoiding a knowledge-based economy greatly reduces competitiveness. Economics based on science and knowledge leads to the sustainable growth and development of society and ultimately the realization of a Resistive economy.
Due to the importance of knowledge-based economy in the development of the country, the purpose of this study is to "study the current and favorable situation of Iran's economy based on knowledge-based economy - Resistive economy".
The type of research is applied-developmental in terms of purpose. Also, in order to determine the current and favorable situation of Iran's economy based on knowledge-based economy - Resistive economy, a questionnaire was developed and analyzed using SPSS software and inferential statistics. The results showed that the situation of the variables "economic and institutional regime", " Information and communication technology" and " Resistive economy" in Iran in general does not have the desired average. However, the results show that the variables " educated and skilled population" and " innovation system " in Iran have a favorable average. To show the gap between the current and favorable situation of knowledge-based economy- Resistive economy variables in Iran, two-sample t-test was used, which according to the results, there is a significant difference between the current and favorable situation of all variables.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran's economy
  • knowledge-based economy
  • resistive economy

مراجع

  • الف. منابع فارسی

    • قرآن کریم، ترجمه الهی قمشه‌ای، تهران انتشارات خورشید، 1370
    • مقام معظم رهبری، ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی 30/11/1392.
    • امیری، حسین؛ کریم، محمد حسین (1398)، اقتصاد مقاومتی، افزایش تاب‌آوری وکاهش آسیب‌پذیری، فصلنامه پژوهش‌های اقتصاد مقاومتی حوزه علیمه قم.
    • افریم توربان، دیوید کینگ؛ جی لی، دنیس ویهلند (1385)، تجارت الکترونیکی: مفاهیم و کاربردها، ترجمه دکتر عباس معمارنژاد، نشر نورعلم.
    • بهبودی، داود؛ امیری، بهزاد (1389)، رابطه بلند مدت اقتصاد دانش‌بنیان و رشد اقتصادی‌ایران، فصلنامه سیاست علم و فناوری، سال 2، شماره 4، صص 32-23.
    • حسینی، سید شمس الدین؛ چهارمحالی بیغش، اکبر (1384)، اقتصاد دانش و شکاف توسعه در‌ایران، فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، شماره 1، صص 55-82.
    • جباری پور، مجتبی (1391)، تبییننقشراهبردیشرکت‌هایدانش‌بنیاندرتحققاقتصادمقاومتی، سند نقشه جامع علمی‌کشور، 14/10/1389.
    • قانعی راد، محمد امین (1392)، ناهمزمانی دانش، روابط علم و نظام‌های اجتماعی –اقتصادی در‌ایران، مرکز تحقیقات سیاست علمی‌کشور.
    • قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی‌ایران (1394 ـ 1390)، مصوب جلسه علنی مورخ 15/10/1389 مجلس شورای اسلامی‌.
    • ﻋﺎرف، ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ؛ ﻛﻴﺎﻧﻲ ﺑﺨﺘﻴﺎری، اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ (1391)، ﺿﺮورت ﺗﺒﺪﻳﻞ داﻧﺶ ﺑﻪ ﻓﻨﺎوری و ﺛﺮوت ملی، ﻧﺸﺮﻳﻪ ﻧﺸﺎء ﻋﻠﻢ، ﺳﺎل ﺳﻮم، ﺷﻤﺎره اول.
    • رجبیان، محمد اعظم و همکاران (2019)، بررسی راهبردهای افزایش مقاومت پذیری اقتصاد‌ایران با نگاهی به آینده اقتصاد مقاومتی، فصلنامه راهبرد فردوسی مشهد، دوره (27)، شماره (89).
    • مقتدایی، علیرضا؛ ‌یاوران بخشایش، عبدالله (1396)، بررسی تحلیل روابط علّی بین شاخص‌های سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، سیاست‌های راهبردی و کلان سال چهارم پاییز، ویژه نامه اقتصاد مقاومتی، شماره 15.
    • مشائی، ناهید؛ ابراهیم نیا، محمد (1398)، موانع (فرهنگی-اخلاقی) تحقّق اقتصاد مقاومتی (باتکیه برآموزه‌های علوی)، مجموعه مقالات کنفرانس ملی تحقیق و توسعه در مدیریت واقتصاد مقاومتی، دانشگاه فردوسی مشهد.
    • ماهنامه اجتماعی، اقتصادی، علمی ‌و فرهنگی کار و جامعه، آبان ماه 1394، شماره 186 -

    ب. منابع لاتین

    • Amidon, Debra M. Formica, Piero; Mercier-Laurent, Eunika, eds. (2005). Defining the knowledge economy- Knowledge economy program report, the Work Foundation, London.
    • •     Baumfeld, L. Hummelbrunner,R. & Lukesch, R. (2009). Instrumente system is chen Handelns. Eine Erkundungstour. Stuttgart, Rosenberger Fachverlag
    • Chen, D.H.C. & Dahlman, C.J. (2004). Knowledge and development: a cross-section approach (Vol. 3366). World Bank Publications
    • Fucec, A. A., Corina, M. (2014). Knowledge economies in European Union: Romania’s position. Emerging Markets Queries in Finance and Business, 15, 481–489.
    • Paz-Marin, M., Gutierrez-Pena, P. A., & Martinez, C. (2015). Classification of countries’ progress toward a knowledge economy based on machine learning classification techniques. Expert Systems with Applications, 42(1), 562-572
    • www.khamenei.ir
مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی
دوره 5، شماره 17
خرداد 1400
صفحه 101-130

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار