برآورد مدل رقابت تسلیحاتی بین کشورهای منتخب منطقه غرب‌آسیا با تاکید بر جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکترای رشته علوم اقتصادی

2 جوی دکتری رشته اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی و نویسنده مسئول

3 دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزکوه

چکیده

دفاع نظامی از دیرباز نقش قابل‌توجهی در جوامع داشته است و کشورها منابع قابل ملاحظه‌ای را صرف دفاع از خود و دفع خطر احتمالی می‌کنند. با این وجود قدرت‌طلبی یا کشورگشایی می‌تواند انگیزه برخی کشورها برای حمله به سایرین شود و این منجر به آن می‌شود که سایر کشورها در اندیشه تقویت توان نظامی خود باشند. با توجه به شرایط کنونی در منطقه غرب‌آسیا، شناخت ماهیت فعالیت‌‌های نظامی در میان کشورهای مجاور و به‌ویژه کشورهای ترکیه، عربستان و رژیم اشغالگر قدس از اهمیت ویژه‌ای برای کشورمان برخوردار است که با توجه به این موضوع، تعیین سیاست دفاعی جمهوری اسلامی ایران تا حدودی وابسته به شرایط منطقه‌ای و رقابت‌های تسلیحاتی در میان کشورهای منطقه است. با توجه به موارد فوق، پژوهش حاضر به دنبال بررسی رقابت تسلیحاتی در میان کشورهای منتخب منطقه است. روش تحقیق به‌کار رفته، نظری و تجربی می‌باشد و اساس کار تجربی پژوهش حاضر برمبنای رویکرد اقتصادسنجی سری زمانی و به‌طور خاص روش خودرگرسیون برداری (VAR) می‌باشد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که جمهوری اسلامی ایران با ترکیه و اسرائیل در رقابت تسلیحاتی است. همچنین اسرائیل علاوه‌بر ایران با ترکیه در رقابت تسلیحاتی است و عربستان نیز با ترکیه در رقابت تسلیحاتی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Drawing out the Warfare Challenge Model among Selected Countries of West of Asia with an Emphasis on Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Masoud Baghestani Meybodi 1
  • Abolfazl Abbasi Darehbidi 2
  • Hamidreza Boujar 3
1 Phd in Economics
2 Phd in Economics
3 Researcher in Economics
چکیده [English]

Defense has been always important in all societies and countries allocate significant amount of resources to defend themselves against probable threats. It is also known that some countries attack others pursuing more power and influence and as a result others have to increase their defensive power. However sometimes countries consider even nonthreatening behaviors of others as threats to themselves and increase their defensive power in response. The situation of countries reacting to each other’s army expenditures is called warfare challenge. Concerning the current situation in western Asia, recognizing the nature of army activities among neighbor countries especially Turkey, Saudi Arabia and the Zionist Regime is so important for I.R. Iran. As a result the defensive policy of Iran depends on regional situation and warfare challenge among these countries. This paper aims to investigate warfare challenge model among selected countries of the region. The model is estimated by time series (VAR) analysis. Results show that Islamic Republic of Iran is in a warfare challenge with Turkey and Israel. It is also shown that Israel and Saudi Arabia are each in warfare challenge with Turkey.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Warfare Challenge
  • Army Expenditures
  • Iran
  • Turkey
  • Saudi Arabia
الف) منابع فارسی
- جمال‌زاده، ناصر؛ آقایی، محمد (1394). «تأثیر ایران‌هراسی در رقابت تسلیحاتی اعضای شورای همکاری خلیج فارس»، فصلنامه جستارهای سیاسی معاصر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال ششم، شماره اول، صص 19-47.
- سوری، علی (1394). اقتصادسنجی پیشرفته، چاپ سوم، تهران: نشر فرهنگ‌شناسی.
- شعرباف، جواد (1390). «افزایش هزینه‌های نظامی ایران؛ ضرورتی انکارناپذیر»، فصلنامه آفاق امنیت، سال چهارم، شماره دوازدهم.
- غرایاق‌زندی، داود (1391). «دفاع غیرتحریک‌آمیز: راهبرد جمهوری اسلامی ایران برای کاهش معمای امنیتی غرب آسیا»، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال پانزدهم، شماره سوم.
- قاسمی، فرهاد؛ پورجم، بهاره (1392). «بنیان‌های ‌نظری ‌و ‌مفهومی ‌در ‌الگوسازی‌ مسابقه تسلیحاتی ‌و ‌نظم‌های‌منطقه‌‌ای»، فصلنامه راهبردی دفاعی، سال یازدهم، شماره 42.
- قاسمی، فرهاد؛ پورجم، بهاره (1394). «مسابقه‌ی تسلیحاتی، ثبات راهبردی و نظم منطقه‌ای خاورمیانه»، مجله سیاست دفاعی، سال بیست‌و‌سوم، شماره 90.
- نجات، سیدعلی (1393). «تسلیحات هسته‌ای اسرائیل و پیامدهای آن در خاورمیانه»، فصلنامه مطالعات منطقه‌ای: آمریکاشناسی- اسراییل‌شناسی، سال شانزدهم، شماره یکم. صص 167-149.
- نورایی‌یگانه، علی (1385). روزنامه رسالت، شماره 6051 به تاریخ 12/10/1385.
- هادیان، ناصر (1382). «سازه انگاری: از روابط بین‌الملل تا سیاست خارجی»، فصلنامه سیاست خارجی، شماره 68.
- هادیان، ناصر؛ هرمزی، شانی (1390). «نقش سیستم دفاعی موشکی در ایجاد بازدارندگی هسته‌ای؛ بررسی رفتار امنیتی-نظامی ایران»، فصلنامه روابط خارجی، سال سوم، شماره سوم،  صص 74-49.
- یزدانی، عنایت‌الله؛ منفرد، سیدقاسم (1386). «بررسی تبعات اقتصادی و امنیتی رشد نظامی‌گری در خاورمیانه»، مجله سیاست دفاعی، سال پانزدهم، شماره 60.
 
 
 
ب) منابع انگلیسی
- Abu-Qarn, A. S., & Abu-Bader, S. (2009). On the dynamics of the Israeli–Arab arms race. The Quarterly Review of Economics and Finance, 49(3), 931-943.
 
- Byers, J. D., & Peel, D. A. (1989). The determinants of arms expenditures of NATO and the Warsaw Pact: some further evidence. Journal of Peace Research, 26(1), 69-77.
 
- Chadwick, R. W. (1986). Richardson processes and arms transfers, 1971-1980: A preliminary analysis. Journal of Peace Research, 23(4), 309-328.
 
- Dunne, P., & Perlo-Freeman, S. (2003). The demand for military spending in developing countries. International Review of Applied Economics, 17(1), 23-48.
 
- Dunne, P., Eftychia, N., & Smith, R. (2001). An econometric analysis of the arms race between Greece and Turkey. In 5th Annual Middlesex Conference on Economics and Security, Middlesex University Business School, London.
 
Gallo, G (2015). Richardson Revisited: an Analysis of ‘Action-Reaction’Conflict Models;  Working paper.
 
- Öcal, N. (2003). Are the military expenditures of India and Pakistan external determinants for each other: An empirical investigation. Defence and Peace Economics, 14(2), 141-149.
 
- Rattinger, Hans (1976), From War to War: Arms Races in the Middle East, International Studies Quarterly, Vol 20.
 
- Sandler, T., & Hartley, K. (Eds.). (2007). Handbook of Defense Economics: Defense in a globalized world. Elsevier.
 
- Wallace, M. D., & Wilson, J. M. (1978). Non-linear arms race models. Journal of Peace Research, 15(2), 175-192.
 
- Ward, M. D. (1984). Modeling the USA-USSR arms race. Simulation, 43(4), 196-203.
 
- Maddock, Rowland Thomas (1990). The political economy of the arms race. Springer.
 
- Gibler, D. M., Rider, T. J., & Hutchison, M. L. (2005). Taking arms against a sea of troubles: Conventional arms races during periods of rivalry. Journal of Peace Research, 42(2), 131-147.
 
- Intriligator, M. D., & Brito, D. L. (1984). Can arms races lead to the outbreak of war?. Journal of Conflict Resolution, 28(1), 63-84.