مقاله پژوهشی:تحلیل گفتمان اندیشه‌ها، آراء، نظرات و رهنمودهای حضرت امام خمینی(ره) در زمینه مقابله با تحریم‌های اقتصادی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش‌آموخته دکتری مدیریت راهبردی دانش دانشگاه عالی دفاع ملی و نوییسنده مسئول

چکیده

تحریم‌ها همواره به عنوان بخشی از فرایندهای تهدیدزا علیه زیرساخت‌های قدرت راهبردی جمهوری اسلامی ایران با هدف اجرای راهبرد تغییر نظام محسوب می‌شوند که ضرورت‌های امنیتی و ژئوپلیتیک کشورمان ایجاب می‌کند، سازوکارهای لازم برای مقابله با چنین اقدام‌هایی را شناسایی کند. به‌همین‌منظور می‌توان با بهره‌گیری از عناصر و ارکان جهت‌ساز آرمانی که در گفتمان حضرت امام(ره) برای مقابله با تحریم‌های اقتصادی متبلور است، به این مهم دست یافت.
هدف این پژوهش،«تحلیل گفتمان اندیشه‌ها،آراء، نظرات و رهنمودهای حضرت امام خمینی(ره)در زمینه مقابله با تحریم‌های اقتصادی» می‌باشد. پژوهش حاضر توسعه‌ای-کاربردی بوده و در آن برحسب ضرورت از روش‌های اسنادی، تحلیل محتوای کمّی و کیفی و همچنین تحلیل گفتمان به منظور تبیین اندیشه‌ها، آراء، نظرات و فرامین ایشان استفاده شده است.
نتایج حاصل از تحلیل گفتمان حضرت امام خمینی(ره)نشان می‌دهد که دشمن با داشتن گفتمان سلطه با هدف کاهش سطح آستانه تحمل جامعه، نسبت به اعمال تحریم‌ها علیه نظام جمهوری اسلامی ایران با تصور عدم مسئولیت‏پذیرى، تسلیم‌پذیری، عدم خودباوری و عدم قناعت مردم، اقدام کرده است. آنچه به عنوان ازجا شدگی گفتمان حاضر تلقی گردید، ایجاد ناامیدی در جامعه توسط دشمن ‌و بی‌اثر قلمداد کردن ایستادگی ‌در برابر تحریم‌ها بود. در راستای مقابله‌با چنین تحریم‌هایی، عنصر اصلی در گفتمان حضرت امام(ره) که تاحد زیادی در جامعه ساری و جاری شده، صبر و ایستادگی است که بر همین اساس مفاهیم روحیه سلطه‌ستیزی و خوداتکایی اقتصادی در شرایط تحریم و همچنین پایداری و تاب‌آوری اقتصادی در چارچوب این گفتمان، تجلی یافته‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analyze the Discourse of Thoughts, Opinions, Ideas and Guidelines of Imam Khomeini(Mercy upon him) Against Economic Sanctions

نویسنده [English]

  • Mohammad Farajolahzadeh
Graduated of Ph.D. Strategic Knowledge Management of Supreme National Defense University & Corresponding Author
چکیده [English]

Sanctions are always considered as part of the threatening process against the Infrastructures of Strategic Power of the Islamic Republic of Iran with the aim of implementing a regime change strategy that it requires the security and geopolitical needs of our country and it identifies the mechanisms necessary to counteract such actions. For this purpose, it is possible to achieve this by using the ideal of orientation components that Imam's discourse is crystallized to confront economic sanctions.
The aim of this research is to "analyze the discourse of thoughts, opinions, ideas and guidelines of Imam Khomeini(Mercy upon him) against economic sanctions." The present research is an applied-development research that in it according to necessity, documentary methods, quantitative and qualitative content analysis as well as discourse analysis is used to explain their thoughts, opinions, ideas and commands.
The results of the analysis of Imam Khomeini's discourse(Mercy upon him) show that the enemy, having a discourse of domination with the aim of reducing the level of tolerance of the community, undertakes to impose sanctions against the Islamic Republic of Iran for Non-accountability, Surrendering, Lack of Self-confidence and Dissatisfaction of the people. What was considered as a dislocation of the present discourse was the Creation of disappointment in the community by the enemy and the ineffectiveness of considering Endurance to against sanctions. In response to such sanctions, the main element in the Imam's discourse, it has been largely widely used in society, is Patience and Perseverance. Accordingly, the concepts of Confronting domination and Economic self-sufficiency in terms of sanctions as well as Endurance and economic tolerate in the framework of this discourse has been manifested.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sanction
  • Imam Khomeini(Mercy upon him)
  • Lectures
  • Commands
  • Discourse Analysis
  • الف. منابع فارسی

    • امام خمینی(ره)، سید روح الله(1392)، مجموعه آثار امام خمینی(سلام‌الله‌علیه)،تهران:مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
    •  آصف جوادی، محمد (1390)، روش تحلیل گفتمان، دوماهنامه زمزم معارف، سال هشتم.
    • آذربایجانی،کریم؛ طیبی،سیدکمیل و صفا درگیری، حلیمه (1394)، اثر تحریم‌های اقتصادی ایالات متحده و اتحادیه اروپا بر تجارت دوجانبه ایران و شرکای عمده تجاری آن:کاربرد الگو جاذبه.مجله تحقیقات اقتصادی، سال پنجاهم.
    • ارجمند، محمد (1389)، بررسی تحریم اقتصادی آمریکا بر عملکرد اقتصادی-سیاسی ج.ا.ا. تهران:انتشارات معاونت پژوهش دانشکده فارابی.
    • اسدپور، مجتبی و رک‌رک، محسن (1391)، تعیین و اولویت‌بندی اثرات تحریم اقتصادی در صنایع کوچک و متوسط استان مرکزی با استفاده از روش AHPفازی.همایش ملی آسیب‌ها و فرصت‌های تحریم اقتصادی، دانشگاه آزاد اسلامی اراک.
    • بهاروند، ناهید؛ فرزام؛ وحید و انصاری، مسلم (1396)، اثر شوک‌های درآمدی نفت و تحریم اقتصادی بر ادوار تجاری ایران با توجه به اقتصاد مقاومتی، دومین کنفرانس سالانه اقتصاد، مدیریت و حسابداری.
    • خلیلی‌شورینی، سیاوش (1391)، روش‌های پژوهش آمیخته(با تأکید بر بومی‌سازی)، تهران: انتشارات یادواره کتاب.
    • دانایی‌فرد،حسن‌و امامی، سیدمجتبی (1386)، استراتژی‌های پژوهش کیفی:تأملی بر نظریه‌پردازی داده بنیاد، دوفصلنامه اندیشه مدیریت راهبردی. سال اول.
    • رهامی، محمد و مهدوی‌عادلی، مهدی (1391)، اثر تحریم علیه ایران بر تأمین ماشین‌آلات و تجهیزات پروژه‌های عمرانی کشور، همایش ملی آسیب‌ها و فرصت‌های تحریم اقتصادی. دانشگاه آزاد اسلامی اراک.
    • رهبر، فرهاد؛ دهقان، نبی‌اله؛ سیف، اله‌مراد؛ آل‌اسحاق، یحیی و فرج‌اله زاده، محمد (1396)، الگوی پارادایمی مقابله با تحریم‌های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی، سال اول.
    • زمانی، سیدقاسم و مظاهری، جمشید (1390)، تحریم‌های هوشمند شورای امنیت در پرتو قطعنامه1929:حفظ یا تهدید صلح؟ مجله حقوقی بین‌المللی، سال بیست و هشتم.
    • سمیعی اصفهانی، علیرضا و طهماسبی، علی (1391)، تحریم اقتصادی و جهاد اقتصادی(واکنش سیاسی یا راهبرد ملی)، همایش ملی آسیب‌ها و فرصت‌های تحریم اقتصادی.دانشگاه آزاد اسلامی اراک.
    • عزتی، مرتضی و سلمانی، یونس (1393)، بررسی آثار مستقیم و غیرمستقیم تحریم‌ها در رشد اقتصادی ایران با تأکید بر بخش خارجی اقتصاد.فصلنامه آفاق امنیت، سال هفتم.
    • عزتی ،مرتضی و سلمانی، یونس (1394)، برآورد اثر تحریم‌های اقتصادی‌بر رشد اقتصادی ایران. فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، سال هجدهم.
    • علوی، سیدیحیی و امیری، داریوش (1395)، نقش کنگره و وزارت خزانه‌داری آمریکا در اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران(2014-2012)، فصلنامه رهیافت انقلاب اسلامی.سال دهم.
    • عیوضی، الهام (1391)، تحریم اقتصادی و ضرورت ایجاد شهر لجستیکی، همایش ملی آسیب‌ها و فرصت‌های تحریم اقتصادی، دانشگاه آزاد اسلامی اراک. 
    • فخاری، حسین؛ سلیمانی، داوود و دارایی، محمدرضا (1392)، بررسی اثرات تحریم‌های اقتصادی بر عملکرد شرکت‌های دانش بنیان کشور، فصلنامه سیاست علم و فناوری.سال پنجم.
    • کازرونی، سیدعلیرضا؛ اصغرپور،حسین و خضری،اوین (1395)، بررسی اثر تحریم‌های اقتصادی بر ترکیب شرکای عمده تجاری ایرا طی دوره1392، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی. شماره79.
    • گروه مطالعات امنیتی-راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملی (1388)، الگوی راهبردی پیشرفت اسلامی-ایرانی، چاپ اول، تهران:انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی.
    • گروه منابع و اقتصاد دفاع-دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی (1396)،  مجموعه سخنرانی‌های همایش‌های تخصصی اقتصاد دفاع، تهران:دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی.   
    • معظمی، منصور و سرعتی‌آشتیانی، نرجس (1391)، راهبردهای مقابله با اثرات تحریم بر صنعت نفت ایران با تأکید بر توسعه همکاری‌های دانشگاه و صنعت، فصلنامه نوآوری و ارزش آفرینی.سال اول.
    • مصطفوی، سیدمهدی؛ قائمی اصل، مهدی و حسینی ابراهیم آباد، سیدعلی (1393)، بررسی رابطه علیت تحریم‌های اقتصادی،متغیرهای کلان اقتصادی و آلاینده‌های زیست‌محیطی در ایران (کاربرد رهیافت علیت سیائو)، فصلنامه اقتصاد مقداری(بررسی‌های اقتصادی سابق).سال یازدهم.
    • مهرابی، امیرحمزه؛ خنیفر،حسین؛ امیری، علی نقی؛ زارعی متین، حسن و جندقی، غلامرضا (1390)، معرفی روش‌شناسی نظریه داده بنیاد برای تحقیقات اسلامی(ارائه یک نمونه).فصلنامه مدیریت فرهنگ سازمانی، سال نهم.
    • نهاوندیان، محمد و لطفی، محمد (1392)، نظریه بازی‌ها و تحریم اقتصادی ایران(ارائه الگو مفهومی).فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک،سال یازدهم.  

     

    ب. منابع لاتین

    • Allen, Susan H., and Lektzian, D.(2013),“Economic sanctions: A blunt instrument?”,Journal of Peace Research,Vol.50,Issue(1), pp.121-135.
    • Farahani, Banafsheh M. and Shabani, Maryam(2013),“The Impact Of Sanctions On Iran’s Tourism”,The Open Access Journal of Resistive Economics(OAJRE)/Economic,Sanctions/Vol.1,No.4,pp.44-54, Published Online August 2013.
    • Ingold, Emanuel,(2013), The Impact of Economic Sanctions on Respect for Human Rights after the End of the Cold War,American Political Science Association Annual Meeting in Chicago,August29-September 1,2013.
    • Kahn,Robert(2017), Have Sanctions Become the Swiss Army Knife of U.S. Foreign Policy?,Council on Foreign Relations,24 July,Available at:https://www.cfr.org.
    • Moret, Erica S.(2014), Humanitarian impacts of economic sanctions on Iran and Syria, European Security,Vol.24,Issue(1),pp.120-140, Available at: www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09662839.2014.893427
    • Nephew,Richard M.(2016), Assessing The Implementation Of The Iran Nuclear Deal,Center on Global Energy Policy, COLUMBIA SIPA, July,Available at: https://academiccommons.columbia.edu